Het verhaal van de ondertussen jammer genoeg overleden Gabriel Dejonghe, borstelfabrikant in hart en nieren, bewijst hoe belangrijk dierenharen voor borstelfabrikanten waren.
Zijn moeder kreeg op een bepaald moment een pelsen mantel als geschenk van zijn vader. Gabriel en zijn broer werkten allebei mee in de borstelfabriek van vader. Zij konden moeder ervan overtuigen dat de jas te lang was voor haar. Ze liet hem inkorten en bracht het afgesneden stuk terug mee naar huis. Gabriel en zijn broer sloegen dit snel aan: ze gebruikten de haartjes om er penselen mee te maken.
De haren van dieren zijn voor een borstelmaker goud waard! Kijk maar...
Wil je nog meer weten over de borstelnijverheid en borstels?
Volg dan zeker mee met onze livestream borstelrondleiding op zondag 22 november om 17u30 op de Facebookpagina van Eperon d'Or!
https://www.facebook.com/museumeperondor/
Varkenshaar
Dit is een kleer- en hoedenborstel in één. Een fabricatie van het net genoemde bedrijf Dejonghe-Deceuninck. Zij gebruikten zwart varkenshaar. De borstel was een veel gevraagd model in Engeland in de jaren 1930. Varkenshaar is de meest gebruikte haarsoort voor allerlei borstels. Aanvankelijk gebruikte men het haar van de varkens uit de omgeving, slachtafval dus. In de loop van de 20ste eeuw werd varkenshaar uit China het meest gebruikte.
1/9
Paardenhaar
Vooral om hygiënische redenen kalkte men vroeger de muren van huizen wit. Daarvoor gebruikte men, ja: een witborstel. Dat is eigenlijk een dik penseel. De duurdere soorten waren in paardenhaar, het haar van de staart van het paard die op de boerderij toch werd afgesneden. Voor de goedkopere witborstels gebruikte men een plantaardige vezel. Deze borstel werd bij het Izegems bedrijf Werbrouck gemaakt in de eerste helft van de 20ste eeuw.
2/9
Geitenhaar
De Izegemse firma Dilecta (Duyck) was gespecialiseerd in het fijnere werk. Zij maakten onder andere maquillageborstels. Voor deze prachtig gemonteerde blushborstel koos men – rond 1980 - voor het zachte geitenhaar.
3/9
Stinkdierhaar
Een speciaaltje onder de plumeaus is deze stofborstel met stinkdierhaar, gemaakt bij de firma Dilecta rond 1975. Plumeaus zijn er met struisvogelveren of -gewoner- met varkenshaar. De stinkdierharen zijn weer superzacht en bieden geen weerstand. Dit borsteltje was bedoeld om heel delicate voorwerpen af te stoffen.
4/9
Everzwijnhaar
Dux International groeide uit Dilecta. Zij bleven zich specialiseren in het fijne werk en richtten zich vooral op kappers en barbiers. Met deze haarborstel uit everzwijnhaar op een pneumatisch kussen bieden zij tot op de dag van vandaag een kwalitatief lokaal alternatief voor de gekende haarborstel van Mason & Pearson. De witte puntjes aan de uiteinden van de haartjes zijn de wortels van de haartjes. Ze zijn stevig en helpen het haar makkelijk ontwarren.
5/9
Marterhaar
Voor het beleggen met goudblaadjes gebruikt men een dun borsteltje in marterhaar. Het haar van de staart van de Kolinsky-marter is het meest gegeerd omwille van zijn uitzonderlijke kwaliteiten. Het haar is uitermate zacht en toch flexibel. Het is ook heel duur en wordt vandaag vaak vervangen door een synthetische variant die zo goed mogelijk de kwaliteiten van het marterhaar nabootst. Dit borsteltje , met eenvoudig kartonnen handvat, is van Franse makelij uit 2003.
6/9
Eekhoornhaar
Kunstschilders gebruiken wel meer fijne haarsoorten voor hun penselen. Met Petit Gris, haar van de staart van de grijze eekhoorn, worden heel fijne en zachte penseeltjes gemaakt. Deze brecheur met 3 tappen gebruikt men om marmer te schilderen. De Izegemse firma Colpaert, gespecialiseerd in schilderkwasten, vervaardigde ook dit gespecialiseerd penseel.
7/9
Ponyhaar
Tegenwoordig gebruikt de gerechtelijke politie voor het sporenonderzoek zachte penseeltjes met 4 tot 5 cm lange kunststofvezels. Daarvóór waren dergelijke penselen met ponyhaar in gebruik.
8/9
Dassenhaar
Dassenhaar is het best gekend van de scheerkwast. De haren zijn superzacht maar toch stevig en flexibel. Ze zijn gemakkelijk herkenbaar aan de kleur: bleek met een zwarte rand. De Fransen noemen hun scheerkwast trouwens een ‘blaireau’. Deze borstel is er weer eentje uit de kunstambachtenwereld. Hij wordt gebruikt voor het imiteren van hout of marmer.
9/9
